‘De ‘retrofit’ van bestaande HVAC-installaties kan flinke besparingen opleveren!’

Betrouwbaar en (kosten)efficiënt van ‘grijze’ naar ‘groene’ HVAC-systemen

In 2030 moet Nederland 55% minder broeikasgassen uitstoten dan in 1990, met als einddoel een klimaatneutraal Europa tegen 2050. Groenere gebouwen door renovatie is één van de onderdelen uit het klimaatpakket van de EU, dat is opgesteld om deze doelen te kunnen bereiken. “Populaire maatregelen om het energieverbruik van bestaande gebouwen terug te dringen, zijn de isolatie van gevels, daken en vloeren en de installatie van warmtepompen en zonnepanelen”, weet Richard Daamen, Managing Director bij Belimo Servomotoren B.V. “Maar ook de ‘retrofit’ van regelkogelkranen en aandrijvingen in HVAC-installaties kan flinke besparingen opleveren!”

Verduurzamen van bestaande installaties

Met RetroFIT+ van Belimo worden ‘grijze’ HVAC-installaties betrouwbaar en (kosten)efficiënt geüpgraded tot ‘groene’ klimaatsystemen, vertelt Daamen. “Oudere klimaatinstallaties zijn vaak groter uitgelegd dan hun hedendaagse opvolgers. Bovendien zien we regelmatig dat de kleppen in deze installaties niet (meer) goed sluiten. Hierdoor vindt continu stroming van lucht en water plaats. Ook wanneer dit niet gewenst is, waardoor comfort- en geluidsklachten ontstaan en onnodig energie wordt verspild.” Omdat in veel gebouwen inzicht in de installaties ontbreekt, adviseert Belimo om te starten met een uitgebreide meting. “Ook kijken we kritisch naar de staat van de installatie én naar het gebruik. Hoe kunnen we de installatie zo goed en (kosten)efficiënt mogelijk verduurzamen? Door actief data te verzamelen en analyseren, weten we exact waar we kunnen optimaliseren.”

‘Slimme’ gebouwen kenmerken zich door een hoog niveau van energie-efficiëntie en een optimaal ruimtecomfort, weet Daamen. “Om dit mogelijk te maken, moeten gebouwen kunnen ‘communiceren’ met de gebruiker, onderhoudsspecialist en energieleverancier. Bovendien moeten zij voldoen aan de systeemeisen uit de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) richtlijn. Als aanvulling hierop is een Smart Readiness Indicator (SRI) instrument ontwikkeld, waarmee in kaart kan worden gebracht in hoeverre gebouwen gereed zijn voor slimme toepassingen.” De SRI is ontwikkeld door de Europese Commissie en evalueert niet alleen onderhoud en energie, maar ook de levenskwaliteit van de bewoners in het gebouw. “Gebouwautomatisering met slimme veldapparatuur die in de bestaande HVAC-installatie kan worden opgenomen, vormt de basis hiervoor.”

Kleine componenten, grote impact

“Door in de hoofdleiding van de HVAC-installatie slimme en dynamische veldcomponenten zoals flowcomponenten of VAV-aandrijvingen te plaatsen, kunnen we exact zien waar lucht en water op een juiste manier door de installatie stromen en waar energie verloren gaat”, vertelt Dirk Bijlaart, Manager Technisch Advies bij Belimo. “Op basis van deze gegevens kunnen slecht presterende kleppen en/of aandrijvingen in de installatie eenvoudig getraceerd en vervangen worden. Bijvoorbeeld door onze RetroFIT+ regelkogelkranen en aandrijvingen, die 100% sluitend zijn en in een juiste (in)regeling en flow voorzien. Hierdoor neemt het comfort toe, worden de gewenste temperatuurverschillen weer gehaald en worden energieverbruiken tot een minimum beperkt.”

Uitgebreid technisch advies

Bijlaart is in 2023 gepromoveerd tot Manager Technisch Advies. Een belangrijke functie binnen de Belimo-organisatie, met als doel om de bewustwording bij gebouweigenaren en facility managers te vergroten. “Ons MTA-team kan heel goed technisch onderbouwen welke voordelen RetroFIT+ in een project kan opleveren”, vertelt Bijlaart. “Van kantoren tot hotels, ziekenhuizen, datacenters, distributiecentra, de scheepvaart, industriële toepassingen en de farmaceutische industrie. In de meeste gevallen ondersteunen wij de installateur bij het opzetten van zijn principeschema: hoe kunnen we met minimale middelen van een ‘grijze’ naar een ‘groene’ HVAC-installatie gaan? Wij adviseren in de keuze voor en selectie van de juiste veldcomponenten en geven suggesties over hoe deze regeltechnisch slim ingezet kunnen worden. Ook denken we mee over te hanteren temperatuurtrajecten, pompoptimalisaties, leidingdiameters, drukverschillen, enzovoorts. Zo werken we stap voor stap aan een volledig dynamische opbouw, waarbij de input van water en luchtzijdige componenten in alle bedrijfssituaties exact wordt afgestemd op de vraag. Installateurs profiteren hierbij tevens van het vier-ogen-principe, waarbij eventuele ontwerpfouten al in de voorbereidende fase worden ondervangen. Hierdoor komen een gezond en comfortabel binnenklimaat, een zeer laag energieverbruik én een efficiënte uitvoering mooi samen.”

Méér dan een druppel op een gloeiende plaat

“Bekend is dat HVAC-installaties het grootste gedeelte van het jaar in lage deellast draaien”, weet Bijlaart. “Belangrijk is dat het energieverbruik navenant is. Daar leveren wij graag een bijdrage aan. Als MTA-team verzorgen wij uitgebreide trainingen, waarbij de uitleg over dynamische hydraulische principes de boventoon voert. Zowel op locatie, op ons kantoor in Vaassen als bij het ROVC in Ede, waarmee wij een goede samenwerking hebben. Ook zijn wij de aangewezen adviseur voor gebouweigenaren en vastgoedontwikkelaars die slim willen besparen met behoud van comfort. De impact die wij op deze manier maken, is relatief groot. RetroFIT+ is veel méér dan een druppel op een gloeiende plaat en een belangrijke stap in de richting van een klimaatneutrale toekomst.”